KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2012/051
Gündem No : 32
Karar Tarihi : 29.08.2012
Karar No : 2012/UM.II-3446
BAŞVURU SAHİBİ:
Esit Elektronik Sistemler İmalat Ve Tic. Ltd. Şti., 19 MAYIS MAHALLESİ KÜÇÜK BAHÇE SOKAK NO:9/5 İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü(Tcdd) Genel Müdürlük, Tcdd İşletmesi Genel Müdürlüğü 06280 ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2011/192369 İhale Kayıt Numaralı "Kuruluşumuza Ait Muhtelif İşyerlerinde Kullanılmak Üzere 18 Adet Elektronik Vagon Kantarı" İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından 13.01.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Kuruluşumuza Ait Muhtelif İşyerlerinde Kullanılmak Üzere 18 Adet Elektronik Vagon Kantarı” ihalesine ilişkin olarak Esit Elektronik Sistemler İmalat ve Tic. Ltd. Şti.nin 03.07.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.07.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine başvuru sahibince 20.07.2012 tarih ve 25567 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.07.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/2765 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle:
1) İdari Şartnamede AT Tip Onay Sertifikası ve OIML R-60 belgesinin istenildiği, bu belgeler yurtdışından alındığı için yabancı dilde düzenlendikleri, ihaleye katılma koşulu teşkil eden bu belgelerin aslının yanı sıra tercümelerinin de onaylı olarak teslimi gerektiği, bunun yerine tercümelerin veya tercümeye eklenen müstenidat belgesinin verilmesinin kabul edilemeyeceği, idarenin şikâyete cevabından AT Tip Onay Sertifikasının noter suretinin fotokopisinin alındığı ve bunun suret fotokopisinin aslı gibidir şeklinde onandığının ve OIMLR-60 belgesinin ise ne aslının ne de usule uygun onanmış suretinin mevcut olmadığının anlaşıldığı, yani aslı İngilizce olan bu belgelerin yerine tercüme belgesine eklenen fotokopi müstenidatlarının asıl belge olarak kabul edildiğinin anlaşıldığı, ihale komisyonunun belgelerin aslı veya usule uygun onanmış suretleri olmadığı halde ihale üzerinde bırakılan firmanın belgeyi sunduğunu kabul ederek anılan firmanın teklifini mevzuata aykırı olarak değerlendirmeye aldığı, konuya ilişkin bilgi taleplerinin ihalenin ilk aşamasında mevzuata aykırı olarak reddedildiği, idarenin ikinci avantajlı teklif olarak firmalarını belirlemelerine rağmen şikâyete cevap yazısında bu yöndeki kararı ile çelişerek tekliflerinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğunu belirttiği,
2) İdarenin, isteklilerin kantarların kalibrasyon ayarını kendilerinin yapacağı ya da bu ayarın akredite edilmiş başka bir kuruluş tarafından yapılacağına ilişkin bildirimde bulunduğu, bu açıklamaya göre ihaleye teklif veren firmanın kalibrasyon ayarını yapma yetkisine sahip olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin bu yetkiyi veren TÜRKAK'ın internet sitesinde belgesi olan firmalar arasında isminin bulunmadığı,
İddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1 ) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2 nci maddesinde ihale konusu alımın adı “120 tonluk elektronik vagon kantarı” olarak belirlenmiştir.
Anılan Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7 nci maddesinde“…
7.5.3.3 Elektronik vagon kantarlarında kullanılan Yük Hücreleri OIML R-60 ve İndikatör kalite ve standarda uygun olduğunu belgeleyen AT Tip Onay Sertifikasına (EU TYPE APPROVAL) sahip olacaktır. İstekliler bu sertifikaları ve eklerini teklifleriyle birlikte vereceklerdir.
…
7.7. Belgelerin sunuluş şekli:
7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. …
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile ?ibraz edilenin aynıdır? veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından aslı idarece görülmüştür? veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler.
7.7.4. Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye'deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi:
7.7.4.1. Tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.
7.7.4.2. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler, apostil tasdik şerhi? taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
7.7.4.3. Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.
7.7.4.4. ?Apostil tasdik şerhi? taşımayan veya tasdik işlemine ilişkin özel hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme kapsamında sunulmayan ve yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin üzerindeki imzanın, mührün veya damganın, düzenlendiği ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla, belgenin düzenlendiği ülkenin Türkiye'deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye'deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.
…
7.7.5. Teklif kapsamında sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin yapılması ve bu tercümelerin tasdik işlemi:
7.7.5.1. Yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:
7.7.5.1.1. Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye'deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
…
7.7.6.1. Türk Akreditasyon Kurumundan bir teyit yazısı alınmadan sunulabilen ve yabancı ülkede düzenlenen kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi ve tercümelerinin yapılması ve bu tercümelerin tasdiki 7.7.4 ve 7.7.5 maddelerindeki esaslara tabidir.
7.7.6.2. Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belgeler için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit yazısı alınması zorunlu değildir. Ayrıca, bu belgelerden yurt dışında düzenlenenler de tasdik işleminden muaftır. Ancak, yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiyedeki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
…
7.9. Tekliflerin dili
7.9.1. Teklifi oluşturan bütün belgeler ve ekleri ile diğer doküman Türkçe olacaktır. Başka bir dilde sunulan belgeler, Türkçe onaylı tercümesi ile birlikte verilmesi halinde geçerli sayılacaktır. Bu durumda teklifin veya belgenin yorumlanmasında Türkçe tercüme esas alınır. Tercümelerin yapılması ve tercümelerin tasdiki işleminde ilgili maddedeki düzenlemeler esas alınacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Konuyla ilgili olarak Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30 uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.
Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.
Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar sıra numaralı alındılar karşılığında idareye verilir. Bu saatten sonra verilen teklifler kabul edilmez ve açılmaksızın iade edilir. Teklifler iadeli taahhütlü olarak da gönderilebilir. Posta ile gönderilecek tekliflerin ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye ulaşması şarttır. Postadaki gecikme nedeniyle işleme konulmayacak olan tekliflerin alınış zamanı bir tutanakla tespit edilir.
Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri alınamaz ve değiştirilemez.”hükmü yer almaktadır.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29 uncu maddesinde“(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.
(2) Noter onaylı belgelerin, aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. …
…
(4) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.
b)Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler, “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
c) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.
ç) “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.
…
f) İdare tasdik işleminden muaf tuttuğu resmi niteliği bulunmayan belgeleri ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtir.
(5) Başvuru veya teklif kapsamında sunulacak belgelerin tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
…
(6) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından yabancı ülkede düzenlenen belgeler, Türk Akreditasyon Kurumundan alınan teyit yazısı ile birlikte sunulması durumunda tasdik işleminden muaftır. Bu belgelerden yabancı dilde düzenlenenlerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
b) Türk Akreditasyon Kurumundan bir teyit yazısı alınmadan sunulabilen ve yabancı ülkede düzenlenen kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi ve tercümelerinin yapılması dördüncü ve beşinci fıkralardaki esaslara tabidir.
…”hükmü,
“Kalite ve standart ile ürünlerin piyasaya arzına ilişkin belgeler” başlıklı 42 nci maddesinde “…
(2) Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğu ve bu uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik olarak ön yeterlik veya ihale dokümanında düzenleme yapılabilir. Yapılacak düzenlemede aşağıdaki hususlar esas alınır:
a) Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belge veya belgeler, ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak istenebilir. Bu durumda, aday veya isteklinin teklif ettiği malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir.
b) İş ortaklığında ortaklardan biri tarafından teklif edilen malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belge veya belgelerden birinin sunulması yeterlidir. Konsorsiyumlarda, işin uzmanlık gerektiren kısımları göz önünde bulundurularak standart belgesine yönelik düzenleme ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede her bir kısım için ayrı ayrı yapılır…
c) Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belge veya belgelerin, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak öngörülmemesi halinde; sözleşmenin uygulanması aşamasında yüklenici tarafından bu belge veya belgelerin muayene ve kabul komisyonuna sunulmasına yönelik teknik şartnamede veya sözleşme tasarısında düzenleme yapılabilir.
ç) Alım konusu malın ulusal standardının bulunmaması durumunda, sadece ilgili uluslararası standarda uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya istekli teklif ettiği malın uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belgesini sunmak zorundadır. İş ortaklığı ile konsorsiyum ortaklarının bu belge veya belgeleri sunması ile sözleşmenin uygulanmasına yönelik düzenlemelerde (b) ve (c) bentlerinde yer alan hükümler esas alınır…” hükmü,
Anılan Yönetmeliğin “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 64 üncü maddesinde “…
(5) Geçici teminat hariç aday ve isteklilerce verilen teklif ve başvuru belgeleri ihale sonuçlandıktan sonra iade edilmez. Ancak, teklif veya başvuru kapsamında idareye verilen asıl belgeler ile noter onaylı suret belgeler, aday veya isteklinin talebi halinde kendisine iade edilir. Bu durumda, iade edilen asıl veya noter onaylı suret belgelerin, idarece onaylı bir suretinin ihale işlem dosyasında muhafazası zorunludur.
(6) Türk Lirası dışındaki geçici teminat olarak kabul edilen değerlerin isteklilere iadesi sırasında teminat değerlerine ilişkin belgenin aslına uygunluğu idarece onaylı bir sureti ihale işlem dosyasında muhafaza edilir.”hükmü yer almaktadır.
Kuruma gönderilen ihale işlem dosyası içerisinde yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden:
Bila tarih ve sayılı “18 adet 120 tonluk elektronik vagon kantarı ihalesi ile ilgili tekliflerin inceleme notu” başlıklı yazıda “…Tunaylar A.Ş.:
7.5.3.3-OIMLR-60 Belgesi, AT Tip Onay Sertifikası: OIMLR-60 Sertifikası var. Orijinal sertifika fotokopi. Türkçe tercüme asıl. AB Tip Onay Sertifikası; Orijinal sertifika fotokopi, Türkçe tercüme asıl…”ibaresinin yer aldığı,
13.01.2012 tarihli zarf açma ve belge kontrol tutanağında “AT Tip Onay Sertifikası” ve “OILMR-60 Belgesi” başlıklı sütunlarda ihale üzerinde bırakılan isteklinin anılan belgeleri sunduğu bilgisinin yer aldığı, ancak “akreditasyon belgesi” başlıklı sütunda adı geçen belgenin sunulup sunulmadığına ilişkin diğer iki isteklinin aksine bir değerlendirme yapılmadığı tespit edilmiştir.
Şikâyete konu edilen hususla ilgili değerlendirme yapılabilmesi için 09.08.2012 tarihli ve 2168 sayılı yazı ile idareden İdari Şartnamenin 7.5.3.3 üncü maddesinde istenilen AT Tip Onay Sertifikası ile OIML R-60 Onay Belgesine ilişkin ihaleye teklif veren firmalar tarafından teklif dosyalarında sunulan belgelerin asılları (inceleme sonuçlandırıldığında idareye iade edilmek üzere) istenilmiştir.
İdarenin 14.08.2012 tarihli cevabi yazısında “…firmalara ait AT Tip Onay Sertifikası, OIML R-60 Onay Belgesi ve bu belgelerin Türkçe tercümeleri teklif dosyasında sunulduğu şekli ile ekte gönderilmektedir. 2 no.lu Tunaylar firması ile 4 no.lu Taralsa firması, ihale günü belge asıllarının teklif dosyasında sunmuş ve ihaleden sonra, fotokopilerini “aslı görülmüştür” şeklinde komisyona onaylatarak bırakmış ve belge asıllarını iade almıştır.1 no.lu Otkon ve 4 no.lu Taralsa firmaları, teklif ekinde OIML R-60 Onay Belgesi vermemişlerdir.” denilmektedir.
İdarenin yukarıda aktarılan açıklamasından, ihale üzerinde bırakılan Tunaylar Baskül San. ve Tic. A.Ş. nin İdari Şartnamede istenilen ait AT Tip Onay Sertifikası, OIML R-60 Onay Belgesi ve bu belgelerin Türkçe tercümelerinin asıllarının teklif dosyası kapsamında sunduğunun idarece kabul edildiği, ancak ihaleden sonra anılan isteklinin talebi üzerine belge asıllarının iade edilerek fotokopilerinin“aslı görülmüştür” şeklinde idarece onaylandığı, başka bir ifade ile bu belgelerin sunuluş şekli anlamında isteklinin talebi doğrultusunda değişiklik yapıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumun Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan 64 üncü maddesinin beşinci fıkrasındaki ihale sonuçlandıktan sonra teklif veya başvuru kapsamında idareye verilen asıl belgeler ile noter onaylı suret belgelerin aday veya isteklinin talebi halinde kendisine iade edileceği şeklindeki hüküm kapsamında değerlendirilebilmesi için ihalenin karara bağlanması ve onaylanmasından sonra iade işleminin yapılması gerekmektedir. Ancak mevcut durumda idarenin yukarıda aktarılan yazısında belirtilen ihale günü belge asıllarının sunulduğu ihaleden sonra iade edildiği şeklindeki ifadeden iadenin ihale sonuçlandırılmadan gerçekleştiği anlaşılmaktadır.
İdarenin söz konusu yazısının ekinde sunulan yabancı dilde düzenlenen belgeler ile Türkçe tercümelerinin ise “aslı komisyonumuzca görülmüştür” ibaresi taşıyan noter onaylı fotokopiler olduğu, yabancı dilde düzenlenen belgelerin üzerinde aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşımadığı, yalnızca OIML R-60 Onay Belgesi için Türk Akreditasyon Kurumundan alınan teyit yazısı sunulduğu, AT Tip Onay Sertifikası için Türk Akreditasyon Kurumundan alınan teyit yazısı sunulmadığı görülmektedir.
Bu durumun ise Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan 29 uncu maddesine uygun olmadığı tespit edilmiştir.
Belirtilen sebeplerden ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmekle birlikte, her ne kadar üzerinde tarih ve imza bulunmasa da ihale işlem dosyası içerisinde yer alan inceleme notu başlıklı belgede ihale üzerinde bırakılan isteklinin orijinal sertifikaların fotokopilerini sunduğu belirtilmiş olup, idarenin yukarıda aktarılan yazısında ise belgelerin asıllarının ihale komisyonuna sunulduğu, ancak Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 64 üncü maddesinin beşinci fıkrasına aykırı olarak ihale sonuçlanmadan sunulan belgelerin aslı idarece görülmüştür şerhi vurularak ihale devam ederken talep üzerine değiştirildiği belirtilmiştir.
Bu cihetle ihaleye teklifle birlikte sunulan belgelerin idarece daha sonra değiştirildiği, idarece gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan inceleme notundaki tespitle çelişen, belgelerin asıllarının sunulduğu ancak daha sonra değiştirildiği yönündeki idare açıklamasının ihale işlem dosyası üzerinden tespitine imkan kalmadığından, başvuru konusu ihalede Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde hüküm altına alınan saydamlık ve güvenirlik ilkelerinin zedelendiği ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği, ayrıca mevzuata aykırı işlemleri gerçekleştiren idare görevlileri hakkında gerekli incelemenin yapılmasını teminen ilgili idareye bildirim yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Ayrıca idarenin 11.07.2012 tarihli şikâyete cevap yazısında başvuru sahibi isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu ve en avantajlı teklif olsaydı bile, bu fiyatlarda ihalenin anılan istekli üzerinde bırakılmasının mümkün olmayacağı belirtilmektedir.
Ancak söz konusu istekli 15.06.2012 tarihli ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmiş olup, bu hususa ilişkin isteklilere bildirim 25.06.2012 tarihli kesinleşen ihale kararı konulu yazılar ile yapılmıştır.
Konuyla ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3 üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.”açıklaması yer almaktadır.
Bu bakımdan idarenin şikâyete cevap yazısında değindiği başvuru sahibinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu ve bu nedenle iddiası yerinde bulunsa dahi ihalenin firmaları üzerinde bırakılmayacağı yönündeki bildirimine ilişkin, henüz idarece bu yönde tesis edilen icrai bir işlem olmamakla birlikte Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklaması gereği kamu ihale mevzuatında dayanağı olmadığını ve böyle bir durumda anılan Tebliğ açıklamasının uygulanması gerektiğini belirtmek gerekmektedir.
2 ) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Kanununun “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56 ncı maddesinde“İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir…
Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler …”hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Kurum tarafından inceleme” başlıklı 8 inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,
Anılan Yönetmeliğin “Kurum tarafından inceleme” başlıklı 18 inci maddesinde “(1) İtirazen şikayet başvuruları;
…
b) İhale veya ön yeterlik dokümanının verilmesi, başvuruların veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasıyla ilgili olarak ise, başvuru sahibinin iddiaları ve idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar ile itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği yönünden incelenir.”hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğin “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12 nci maddesinde ise “ …
(2)… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.”açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hüküm ve açıklamaları gereğince idareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmamakta ve esas incelemesine geçilmemektedir.
Başvuru sahibinin, idarenin, isteklilerin kantarların kalibrasyon ayarını kendilerinin yapacağı ya da bu ayarın akredite edilmiş başka bir kuruluş tarafından yapılacağına ilişkin bildirimde bulunduğu, bu açıklamaya göre ihaleye teklif veren firmanın kalibrasyon ayarını yapma yetkisine sahip olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin bu yetkiyi veren TÜRKAK'ın internet sitesinde belgesi olan firmalar arasında isminin bulunmadığı şeklindeki iddiasının yalnızca 20.07.2012 tarihli Kuruma sunulan itirazen şikâyet başvurusu dilekçesinde yer aldığı, buna karşın 03.07.2012 tarihli idareye sunulan şikâyet başvurusu dilekçesinde yer almadığı görülmüştür.
Bu bakımdan yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları gereği, söz konusu iddianın Kurum tarafından incelenmesi imkânı bulunmadığından, bu iddia konusu ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun reddi gerekmektedir.
Sonuç olarak yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere:
1) Anılan Kanun’un 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
2) İdare görevlileri hakkında gerekli incelemenin yapılmasını teminen konunun ilgili idareye bildirilmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi