İhalelerde Analiz istenilmesinin amacı nedir?

İhalelerde Analiz istenilmesinin amacı nedir? 

KAMU İHALE KURULU KARARI

 

Toplantı No : 2010/054

 

Gündem No : 15

 

Karar Tarihi : 09.08.2010

 

Karar No : 2010/UY.I-2338

BAŞVURU SAHİBİ:
Ataç İnşaat ve San. A.Ş., Cinnah Cd. Ahnek Sk. 5 06690 Çankaya/ANKARA

İHALEYİ YAPAN İDARE:
DSİ 21.Bölge Müdürlüğü 212 Şube Müdürlüğü, İzmir Asfaltı 5.Km. Kuyulu Mevkii/AYDIN

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2009/185817 İhale Kayıt Numaralı "Derince Barajı İnşaatı" İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
 

30.07.2010 tarih ve I.Y.21.88.0225/2010-35E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

 

            DSİ 21. Bölge Müdürlüğü 212 Şube Müdürlüğü tarafından 20.01.2010 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan “Derince Barajı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Ataç İnşaat ve San. A.Ş.’nin 29.06.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 06.07.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 19.07.2010 tarih ve 16817 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.07.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

 

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

 

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

KARAR:
 

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; aşırı düşük teklif değerlendirmesinde aşamasında analizlerinde yuvarlama yanlışlığından kaynaklı aritmetik hata bulunması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldıkları ancak yaptıkları aritmetik işlemlerde herhangi bir yanlışlık bulunmadığı için idarenin değerlendirmesinin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

 

4734 sayılı Kanunun 5812 sayılı Kanunla değişik 37 nci maddesinin ikinci fıkrasında tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik ölçütlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının inceleneceği, uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan Kanun maddesindeki aritmetik hataya ilişkin düzenlemenin amacı birim fiyat teklif alma yoluyla yapılan ihaleye katılan isteklinin birim fiyata ilişkin iradesi ile toplam teklif bedeline ilişkin beyanı arasında uyum olması gereksinimidir. Dolayısıyla söz konusu irade beyanında uyumsuzluk olan isteklilerin teklifleri yeterlik ölçütlerini sağlasa dahi değerlendirme dışı bırakılacaktır.

 

            Öte yandan Kamu İhale Genel Tebliğinin 38.7 nci maddesinde aşırı düşük sınır değerin altında kalan isteklilerin analizleri üzerinde yapılan ayrıntılı incelemede; çarpım ve toplamlarda aritmetik hata bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, aritmetik hataların ihale komisyonu tarafından resen düzeltileceği, bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatı ile uyumlu olmayan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılacağı düzenlenmiştir. Ayrıca yuvarlama işlemi Kamu İhale Genel Tebliğinin 39 uncu maddesinde tanımlanmış, birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutarın, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutarın, en yakın iki ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanmak suretiyle yazılacağı ve yazılan bu tutarların toplanacağı şeklinde belirtilmiştir.

            Yukarıda aktarılan mevzuattan hareketle herhangi bir birim fiyatın virgülden sonra ikiden fazla basamak içermesi halinde söz konusu fiyatın iki haneli biçimde yuvarlanabileceği, bu yuvarlama da en yakın iki haneli sayının esas alınması gerektiği dolayısıyla üçüncü hanede yer alan 0, 1, 2, 3, 4 rakamları için aşağıya doğru 5, 6, 7, 8, 9 rakamları için yukarıya yuvarlama yapılacağı, aksi takdirde yapılacak işlemin Kamu İhale Genel Tebliğinin 39 uncu maddesine uygun olmayacağı ve bu şekilde bulunan birim fiyatın o imalat için gerekli miktar ile çarpımının 4734 sayılı 37 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği aritmetik hata ortaya çıkaracağı anlaşılmaktadır. Ancak söz konusu açıklama birim fiyat teklif cetvellerinin hazırlanması sırasındaki aritmetik işlemleri ifade etmekte olup bu durumun kıyas yoluyla analizlerde yapılan aritmetik işlemler için genişletilmesine hukuki olanak bulunmamaktadır. İsteklilerden teklifleri ekinde analiz istenmesinin amacı aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında ve sözleşmenin uygulanması sırasında kullanılan birim fiyatların gerekçesinin tespitidir. Dolayısıyla herhangi bir isteklinin analizleri, o isteklinin birim fiyat teklif cetvelindeki tutarları karşılıyorsa söz konusu teklifin kabulü gerekmektedir.

            İncelenen ihalede Ataç İnş. San. Tic. A.Ş. adlı isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları, analizlerindeki yuvarlama yanlışlığından kaynaklı aritmetik hata yapılması gerekçesiyle reddedilmiştir. Söz konusu açıklamalar incelendiğinde isteklinin miktar ve fiyat çarpımı sonucunda oluşan birim fiyatların hepsini virgülden sonraki üçüncü haneye bakılmaksızın yukarı doğru yuvarladığı ve oluşan fiyatı teklife esas kabul ettiği görülmektedir. Yukarıda ilgili mevzuat aktarılırken belirtildiği Kamu İhale Genel Tebliğinin 38.7 nci maddesi yuvarlama işleminin esasını düzenlemişse de, söz konusu düzenleme analizleri değil birim fiyat teklif cetvelini ifade etmekte olup, başvuru sahibinin sunduğu analizlerden ilgilinin birim fiyat iradesi ile buna ilişkin beyanı açıkça anlaşıldığından idarenin bu teklifi aritmetik hata gerekçesiyle reddetmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır. Bu nedenle başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.

            Bu durumda, idare tarafından analizlerinde aritmetik hata bulunması nedeniyle teklifi reddedilen başvuru sahibi Ataç İnş. San. Tic. A.Ş., Peker İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ile NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin  söz konusu gerekçelerle reddi  yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı yerinde değildir. Ancak anılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının, 09.08.2010 tarih 2010/UY.I-2337 Kamu İhale Kurulu kararında yer alan gerekçelerle de uygun olmadığı tespit edildiğinden, söz konusu isteklilere ait tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerekeceğinden, bu hususun inceleme konusu ihalede esasa etki eden bir aykırılık olmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle, her ne kadar başvuru sahibinin iddiası yerinde görülse de itirazen şikayet dilekçesindeki nihai talebin reddi gerekmektedir.

            B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

            İtirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların değerlendirilmesi bu yönde olmakla birlikte 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasında ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesinde yer alan, Kamu İhale Kurumunun, itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen konular ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hükmünden hareketle, incelenen ihalede teklifi aşırı düşük teklif olarak değerlendirilen diğer isteklilerin açıklamalarının da incelenmesi gerekmektedir.

1) İhale üzerinde bırakılan Ak-Eli İnş. Tic. Ltd. Şti., Tınaş Taa. İnş. Nak. San. Tic. A.Ş. ve Ak-Yal İnş. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının açıklamaları incelendiğinde, proforma fatura ve piyasada faaliyet gösteren kişilerden teklif alma yoluyla açıklama yapıldığı ve bazı imalatlar için kamu kurum ve kuruluşlarının yayınladığı fiyatların kullanıldığı görülmüştür. İncelenen açıklamalardan DERİNCE-25 poz numaralı Baraj Ölçüm Teçhizatı ve Teferruatının Temini ve Yerine Konulmasına ilişkin ilgili malzemelerin imalatçısından proforma fatura alındığı ancak fatura ekinde sunulan birim maliyet cetvelinin açıklamaların sunulduğu vergi beyanname dönemine ait olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla söz konusu açıklamalar Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen koşulları taşımadığından anılan teklifin reddi gerekmektedir.

 

2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yöntaş İnş. San. ve Tic. A.Ş. adlı isteklinin açıklamaları incelendiğinde, ilgili dosyada aşırı düşük sorgu açıklaması adıyla 11 sayfalık bir metnin, BMC firması kamyon akaryakıt sarf miktarına ilişkin belgenin, ekskavatör teknik özellikler katalogunun, bitirilen ve devam eden DSİ projelerini gösteren belgelerin, noter onaylı tünel kalıbı faturasının, makine ve tesis tespit raporunun ve amortisman durum tespit raporunun sunulmuş olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliğinde öngörülen tevsik edici belgelere (proforma fatura, fiyat teklifi vb.) dayalı olarak yapılmamış olduğu, bu nedenle anılan teklifin reddinin gerektiği tespit edilmiştir.

 

3) İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli bulunarak teklifi kabul edilen Limak İnş. San. Tic. A.Ş.’nin açıklamaları incelendiğinde, DERİNCE-25 poz numaralı Baraj Ölçüm Teçhizatı ve Teferruatının Temini ve Yerine Konulmasına ilişkin ilgili malzemelerin imalatçısından proforma fatura alındığı ancak fatura ekinde sunulan birim maliyet cetvelinin açıklamaların sunulduğu vergi beyanname dönemine ait olduğu; çeşitli imalatlarda kullanılacak çimento için imalatçıdan proforma fatura alındığı ancak fatura ekinde birim maliyet cetvelinin bulunmadığı; DERİNCE 20, DERİNCE 21, DERİNCE 22 poz numaralı imalatlar için piyasada faaliyet gösteren bir tüzel kişiden teklif alındığı ancak teklif ekindeki maliyet tespit raporunda teklifi oluşturan malzemelerin maliyetine ilişkin herhangi bir bilgi bulunmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla söz konusu açıklamalar Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen koşulları taşımadığından anılan teklifin reddi gerekmektedir.

 

Sonuç olarak, Ak-Eli İnş. Tic. Ltd. Şti., Tınaş Taa. İnş. Nak. San. Tic. A.Ş. ve Ak-Yal İnş. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Yöntaş İnş. San. ve Tic. A.Ş. ve Limak İnş. San. Tic. A.Ş.’nin tekliflerinin de reddedilerek ihalenin sonuçlandırılması gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

 

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


   Oybirliği ile karar verildi.

 

 

 

 

Dr. Hasan  GÜL

Başkan

 

 

 

 

Ali Kemal  AKKOÇ

II. Başkan

Hicabi   ECE

Kurul Üyesi

Bahattin  IŞIK

Kurul Üyesi

 

 

 

Hakan  GÜNAL

Kurul Üyesi

Kazım  ÖZKAN

Kurul Üyesi

Erkan  DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi