ihaleye girecek isteklilerin tekliflerinde aritmetik hata olup olmadığının incelenmesi zorunlu mudur?

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2011/016

Gündem No : 25

Karar Tarihi : 21.02.2011

Karar No : 2011/UH.I-775

Şikayetçi:

Ulusoy Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti., Özdemir Mahallesi Cumhuriyet Meydanı Çarıkçı İşhanı 38 UŞAK

İhaleyi yapan idare:

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Erzurum Müdürlüğü, Köşk Caddesi No:5 ERZURUM

Başvuru tarih ve sayısı:

21.01.2011 / 4194

Başvuruya konu ihale:

2010/545708 İhale Kayıt Numaralı "Özel Güvenlik Hizmet Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

16.02.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.06.00.00-101.04-.H.[03.14].(0225)./2011-4E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Erzurum Müdürlüğü tarafından 07.12.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Özel Güvenlik Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ulusoy Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 10.01.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 13.01.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 21.01.2011 tarih ve 4194 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.01.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihalede kendileri hariç diğer isteklilerin tamamının teklif bedellerinin asgari işçilik maliyetini karşılamadığı ve bu isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

4734 sayılı Kanunun aşırı düşük teklifler başlıklı 38 nci maddesine göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanunun 37 nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, sunulan açıklamaların verilen hizmetin ekonomik olması, teklif sahibinin hizmetin temini işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen hizmet işinin özgünlüğü çerçevesinden değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır. Benzer düzenlemeler Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde de bulunmaktadır.


Kamu İhale Genel Tebliğinin hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamasını düzenleyen 79.4 üncü maddesinde ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan hizmet alımı ihalelerinin durumu açıklanmış ve ihale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dâhil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesinin yapılacağı; 4734 sayılı Kanun’un 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama isteneceği; personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği açıklaması yapılmıştır.

Aktarılan mevzuattan hareketle, kamu ihale hukukunda aşırı düşük tekliflerin tespiti konusunda iki ölçüt bulunduğu, bunların yaklaşık maliyet ve ihaleye katılan diğer isteklilerin teklif bedelleri olduğu, bu nedenle ihale sürecinde oluşan serbest fiyat rekabeti sonucunda oluşan diğer fiyatlara göre aşırı derecede düşük olan ve ihale konusu hizmetin sözleşme hükümlerine uygun ifası konusunda tereddüt oluşturan tekliflerin sorgulanması gerektiği ancak idare tarafından belirlenen yaklaşık maliyetin kar hariç tutarına eşit ya da bundan yüksek tekliflerde böyle bir tereddüt bulunmayacağı için sorgulama yapılmaması gerektiği anlaşılmaktadır.

İncelenen ihalede beş istekli geçerli teklif sunmuş, bu isteklilerden bir tanesinin teklif bedeli idare tarafından aşırı düşük olarak değerlendirilmiş, teklif bileşenleriyle ilgili açıklama talep edilmiş, ilgili açıklamalar yeterli bulunmuş ve en düşük fiyat esasına göre ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi belirlenmiştir. Başvuru sahibi ihalede, kendileri hariç diğer isteklilerin tamamının teklif bedellerinin asgari işçilik maliyetini karşılamadığını ve bu isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğunu iddia etmektedir.

İhale dokümanının incelenmesi sonucunda, hizmet alımı ihalesinin, idarenin görev alanına giren birimlerde otuz dört adet özel güvenlik personeli çalıştırılmasına dayalı olarak kurgulandığı anlaşılmaktadır. Öte yandan, idari şartnamenin 25 inci maddesinde, bu personele asgari ücretin yüzde 30 fazlası ödeme yapılacağı, personel için aylık 22 gün üzerinden günlük 5,00 TL nakdi yemek bedelinin ve aylık 22 gün üzerinden günlük 2,50 TL nakdi yol bedelinin, teknik şartnamede yer alan malzeme ile giyim bedellerinin teklif fiyata dahil olduğu, ihaledeki iş kazaları ve meslek hastalıkları prim oranının yüzde 1 olduğu ve ihale süresi boyunca toplam 246,5 gün resmi tatil ve bayram günü çalışması yapılacağı düzenlenmiştir.

İhale dokümanının yukarıda atıf yapılan düzenlemelerinden hareketle incelenen ihalede, yemek, yol, resmi tatil ve bayram günü çalışmaları dahil teklif edilmesi gereken toplam asgari işçilik maliyetinin 596.192,38 TL olduğu hesaplanmıştır.

Öte yandan, idarenin yaklaşık maliyet hesabında ihale konusu iş için yüzde 5 kar öngörüldüğü, dolayısıyla ihaledeki karsız yaklaşık maliyetin 605.296,58 TL olduğu tespit edilmiştir.

Öncelikli olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif isteklinin teklif bedeli incelendiğinde, toplam tutarın asgari işçilik maliyetinin üzerinde olduğu görülmüştür. Ancak ilgilinin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında yer alan 1.175,98 TL giyim, 375 TL sigorta giderleri ve 95.88 TL kar tutarı toplam tekliften çıkarıldığında geriye kalan 596.099,56 TL işçilik teklifi yukarıda hesaplanan asgari maliyeti karşılamamaktadır. Dolayısıyla bu isteklinin teklifinin reddi gerekirken idarenin aksi yöndeki değerlendirmesinde kamu ihale mevzuatına uyarlık bulunmamaktadır.

Başvuru sahibinin, incelenen ihaleye yönelik bir diğer iddiası ihaleye katılan isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğudur.

4734 sayılı Kanunun tekliflerin değerlendirilmesini düzenleyen 37 nci maddesinin ikinci fıkrasında , bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik ölçütlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının inceleneceği,

uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.

Atıf yapılan bu hüküm çerçevesinde ihalede geçerli teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin birim fiyat teklif cetvelleri incelendiğinde, Öz Avrasya Güvenlik Koruma ve Eğitim Ltd. Şti.’nin “Özel Güvenlik Hizmet Alımı 1 Yıl Asgari Ücretin Yüzde 30 Fazlası” satırının dışındaki bütün satırlarda; IMC Doğu Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. adlı isteklinin “Giyecek Bedeli”, “Resmi Tatil Günlerinde Fazla Çalışma” ve “Mali Sorumluluk Sigortası” satırlarında birimler ile fiyatlar arasındaki çarpımlarda aritmetik hata yaptıkları tespit edilmiştir. Dolayısıyla anılan isteklilerin 4734 sayılı Kanunun tekliflerin değerlendirilmesini düzenleyen 37 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca değerlendirme dışı bırakılması gerekirken idarenin aksi yöndeki işleminde kamu ihale mevzuatına uyarlık bulunmamaktadır.

Sonuç olarak aşırı düşük teklif açıklamalarında asgari işçilik maliyetinin altında işçilik gideri teklif eden Burç Güvenlik Eğt. Hiz. Ltd. Şti.’nin teklifinin reddedilmesi; birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan Öz Avrasya Güvenlik Koruma ve Eğitim Ltd. Şti. ile IMC Doğu Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. adli isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması işlemlerinin tesis edilerek kalan geçerli teklifler üzerinde ihalenin sonuçlandırılması gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,


Oybirliği ile karar verildi.

Dr. Hasan GÜL

Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

II. Başkan Hicabi ECE

Kurul Üyesi Ali KAYA

Kurul Üyesi

Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Kazım ÖZKAN

Kurul Üyesi Adem KAMALI

Kurul Üyesi

Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi